aangifte
Aangifte doen in Nederland betekent dat u aan de Belastingdienst doorgeeft hoeveel geld u in een jaar heeft verdiend en hoeveel belasting u daarover moet betalen. Dit doet u door een formulier in te vullen, meestal online. De Belastingdienst berekent dan of u nog extra belasting moet betalen of misschien geld terugkrijgt. Als u werkt of inkomen heeft, moet u meestal elk jaar aangifte doen. Het is belangrijk om dit op tijd te doen, zodat u geen boete krijgt. U kunt ook aangifte doen bij de politie. Dan geeft u aan dat u het slachtoffer bent van een misdrijf.
activeren
adresbalk
adresbalk
Een adresbalk is het vakje bovenaan in een browser waar u het adres (URL-adres) van een website kunt typen. Als u daar een adres invoert en op ‘Enter’ drukt, gaat de browser naar die website. Het is als het intypen van een huisadres, maar dan voor het internet.
app
app
Een app is een programmaatje dat u op uw smartphone of tablet kunt zetten. Met dat programmaatje kunt u dan iets doen, zoals digitale foto’s bewerken, online de krant lezen of kijken of er een regenbui aankomt. Met de DigiD app kunt u inloggen op websites van de overheid. Het woordje ‘app’ is een afkorting van het woord ‘applicatie’, dat ‘toepassing’ betekent. Met ’toepassing’ wordt hier bedoeld ‘iets wat je kunt gebruiken’.
Belastingdienst
Belastingdienst
De Belastingdienst is de organisatie in Nederland die verantwoordelijk is voor het ontvangen van belastingen. Dit betekent dat de Belastingdienst ervoor zorgt dat iedereen in het land de juiste hoeveelheid belasting betaalt, zoals inkomsten-belasting. De Belastingdienst gebruikt dit geld om zaken te betalen zoals scholen, ziekenhuizen en wegen. De Belastingdienst helpt ook met het berekenen van hoeveel belasting u moet betalen. Ook controleert de Belastingdienst of iedereen zich aan de regels houdt.
bestand
bestand
Een bestand is een document dat u op uw computer, telefoon of tablet kunt opslaan, zoals een foto, tekst, video of muziek. Elk bestand heeft een naam, die u aan het bestand geeft, bijvoorbeeld ‘vakantiefoto’ of ‘werkstuk’. Achter de naam staat ook altijd wat voor soort document het is. Zo staat er bij foto-bestanden ‘.jpg’ achter de naam: ‘vakantiefoto.jpg’. Bij tekst-bestanden gemaakt met het programma Word staat er ‘.docx’ achter de naam: ‘werkstuk.docx’. Je hebt ook pdf-bestanden. Een pdf-bestand ziet er altijd hetzelfde uit. Het maakt niet uit of u de pdf op een laptop, tablet of telefoon opent. U kunt bestanden openen, opslaan, kopiëren en delen.
browser
browser
Als u websites bekijkt op internet, dan gebruikt u een browser. Dat is een computer-programma dat standaard op uw computer staat. Zonder browser kunt u geen websites bekijken. Chrome is een browser die veel wordt gebruikt. Andere bekende browsers zijn Edge, Mozilla Firefox en Safari. Het woord ‘browser’ komt uit het Engels. ‘Browse’ betekent ‘bladeren’, in de zin van ‘bladeren in een boek’. Elke website heeft zijn eigen adres. Dit adres staat in de adresbalk van de browser. Zo’n adres noem je een ‘URL-adres’. Twee voorbeelden van een URL-adres: https://www.overheid.nl/ en https://www.digid.nl/. Om te kunnen zoeken op internet, gebruikt u een zoekmachine, zoals Google, Bing of DuckDuckGo. Een zoekmachine is dus iets anders dan een browser. Ook zoekmachines staan meestal al op uw computer.
Zie hieronder de plaatjes die horen bij de genoemde browsers. Deze plaatjes noem je ook wel icoontjes of pictogrammen.
burgerservicenummer (BSN)
burgerservicenummer (BSN)
Het burger-service-nummer (BSN) is uw eigen persoons-nummer voor uw contact met de overheid. Het BSN is uniek en bestaat uit 8 of 9 cijfers. Uw DigiD is gekoppeld aan uw unieke BSN. Zo weet de overheid dat u het bent als u met uw DigiD inlogt op één van websites van de overheid. Bijvoorbeeld op de website van de Belastingdienst om aangifte te doen of een toeslag aan te vragen. U krijgt een BSN als u zich inschrijft in de Basisregistratie Personen (BRP). De BRP is het Nederlands bevolkings-register. Dat is een lijst met de persoonsgegevens van alle burgers van Nederland, zoals voor- en achternaam, geboortedatum en -plaats, nationaliteit, woonadres en burgerlijke staat. De gemeenten houden deze lijst bij.
digitaal
digitaal
Hier wordt met digitaal bedoeld ‘online’ of ‘via internet’. In het Engels betekent ‘digit’ cijfer. Op internet ‘praten’ computers met elkaar in nullen en enen.
downloaden
gebruikersnaam
gebruikersnaam
Een gebruikersnaam is een naam die u als gebruiker toegang tot iets geeft. Met het intypen van de gebruikersnaam en het wachtwoord dat erbij hoort, krijgt u als gebruiker toegang tot een computer, een bepaald programma of een dienst op internet. Soms krijgt u een gebruikersnaam toegewezen, soms mag u er zelf één kiezen. Een ander woord voor gebruikersnaam is ‘inlognaam’.
hangslotje
hangslotje
Staat er een hangslotje voor het adres van de website in de adresbalk van de browser? Dan weet u dat de verbinding tussen uw computer en de website veilig is. Er kan ook een ander plaatje of teken staan. Dit hangt af van welke browser u gebruikt als u aan het internetten bent.
Het hangslotje voor het adres van de website digid.nl, zoals het eruitziet in de browser Edge (zie pijl). In de afbeelding is op het hangslotje geklikt
In plaats van een hangslotje kan er ook een ander teken voor het webadres staan (zie pijl). Hier is een andere browser gebruikt, namelijk Chrome. In de afbeelding is op dat andere teken geklikt
Een beveiligde verbinding kunt u ook herkennen aan de letters ‘https’ in het webadres.
huurtoeslag
huurtoeslag
Als u in een huurhuis woont, kunt u misschien huurtoeslag krijgen. Huurtoeslag is een bijdrage in de huurkosten. Hoe hoog de toeslag is, hangt onder andere af van de huurprijs en uw inkomen. Om huurtoeslag te krijgen, moet u aan bepaalde eisen voldoen. U moet bijvoorbeeld minimaal 18 jaar zijn. En uw inkomen en vermogen mogen niet te hoog zijn. U moet zelf huurtoeslag aanvragen. Hiervoor heeft u uw DigiD nodig. Heeft u huurtoeslag en gaat u bijvoorbeeld meer verdienen? Dan kan dit gevolgen hebben op uw recht op huurtoeslag. Kijk voor meer informatie op de webpagina toeslagen.nl/huurtoeslag.
icoon
icoon
Een icoon is een klein symbool of plaatje op uw computer, telefoon of tablet. Als u erop klikt, opent een programma of een app. Een icoon wordt ook wel logo of pictogram genoemd.
identiteit
identiteit
Identiteit is wie u bent als persoon. Uw identiteit wordt bepaald door zaken die u uniek maken, zoals hoe u eruit ziet, hoe u spreekt en wat uw meningen zijn. Uw identiteit bepaalt hoe u uzelf en de wereld om u heen ziet. Daarnaast heeft identiteit ook een officiële kant. Uw officiële identiteit verwijst naar de officiële gegevens die bij u horen, zoals uw naam, geboortedatum, nationaliteit, en burgerservicenummer (BSN). Bij deze officiële identiteit horen ook documenten zoals een paspoort of identiteitskaart. Deze gegevens en documenten worden door overheden en organisaties gebruikt om u officieel te herkennen en te registreren. Registreren betekent: uw persoonlijke gegevens toevoegen aan een officiële lijst met namen. Zo’n lijst heet een register.
inkomstenbelasting
inkomstenbelasting
Inkomsten-belasting is een belasting die u betaalt over het geld dat u verdient. Dit inkomen kan afkomstig zijn uit werk, zoals uw salaris, of uit andere bronnen, zoals de winst die u maakt met uw eigen bedrijf. In Nederland is iedereen die een inkomen heeft verplicht om een deel van dat inkomen aan de overheid te betalen in de vorm van inkomsten-belasting. De overheid gebruikt dit geld om allerlei zaken te bekostigen, zoals scholen, ziekenhuizen, wegen en andere openbare diensten. Hoeveel inkomsten-belasting u moet betalen, hangt af van hoeveel u verdient. Hoe meer u verdient, hoe meer inkomsten-belasting u betaalt.
inloggegevens
inloggegevens
Als u wilt inloggen op een website of app, dan heeft u inloggegevens nodig. Meestal bestaan inloggegevens uit een gebruikersnaam en een wachtwoord. Hiermee laat u zien wie u bent, zodat u toegang krijgt tot uw mijn-omgeving met persoonlijke gegevens. De combinatie van gebruikersnaam en wachtwoord wordt ook wel inlog-account genoemd.
inloggen
inloggen
U logt in als u zich aanmeldt op een computer of bij een website om toegang te krijgen. Om te kunnen inloggen heeft u meestal een gebruikersnaam en wachtwoord nodig. De combinatie van een gebruikersnaam en wachtwoord wordt ook wel ‘account’ of ‘inlog-account’ genoemd. Nadat u bent ingelogd bij een website, komt u op dat deel van de site, dat alleen voor u toegankelijk is en waar persoonlijke informatie over u staat. We noemen dit een ‘mijn-omgeving’. Daarom is het belangrijk dat u uw gebruikersnaam en wachtwoord niet met anderen deelt. Anders kunnen zij hier ook mee inloggen en zo bij uw persoonlijke informatie komen. En als ze kwaad willen, kunnen ze dan iets veranderen in het voordeel van zichzelf en in het nadeel van u.
machtigen
machtigen
Als u sommige zaken met de overheid liever door iemand anders wilt laten doen, kunt u hem of haar machtigen. Deze persoon wordt ‘de gemachtigde’ genoemd. Bij DigiD Machtigen geeft u toestemming aan de ander om uw zaken te regelen. Hierbij heeft de ander uw DigiD niet nodig. Dit machtigen regelt u via de website machtigen.digid.nl. De gemachtigde logt in met zijn of haar eigen DigiD om de zaken digitaal voor u te regelen, bijvoorbeeld bij de Belastingdienst. De gemachtigde maakt dus geen gebruik van uw DigiD-gegevens. Daarmee beschermt u dus uw privacy. Uw DigiD is privé!
opslaan
opslaan
Opslaan betekent dat u een bestand, zoals een document of foto, bewaart op uw computer, tablet of telefoon. Als u iets opslaat, kunt u het later weer openen en terugvinden.
overheid
overheid
De Nederlandse overheid is de hoogste macht van het land. Bij de overheid werken tien-duizenden ambtenaren. Sommigen bereiden beleid en wetten voor. Anderen voeren het beleid uit of houden in de gaten of iedereen zich aan de wet houdt. Meer dan 1600 organisaties maken deel uit van de overheid. Daar horen de 12 ministeries bij, de 12 provincies en de 342 gemeenten. De overheid zorgt ervoor dat alles zo goed mogelijk verloopt in Nederland. Dat bijvoorbeeld de wegen goed onderhouden worden, iedereen naar de dokter kan en elk kind onderwijs krijgt. De Nederlandse burger moet voor bepaalde diensten bij de overheid zijn, zoals een nieuw paspoort, teruggave van te veel betaalde belasting of huurtoeslag. Tegenwoordig regelt hij of zij dit meestal via internet. Meer informatie over de overheid vindt u op de site overheid.nl.
PDF
PDF betekent Portable Document Format. Een PDF-bestand ziet er altijd hetzelfde uit. Het maakt niet uit of u de PDF op een laptop, tablet of telefoon opent. Dit is bijvoorbeeld bij een Word-document niet het geval. Vaak wordt PDF gebruikt voor belangrijke documenten, zoals facturen, formulieren en e-books.
privacy
privacy
Privacy betekent hier dat uw persoonlijke gegevens, zoals uw naam, adres of foto’s, privé blijven en niet zomaar door anderen worden gezien of gebruikt. Op internet is privacy belangrijk, omdat organisaties van de overheid, winkels en andere bedrijven soms gegevens van u nodig hebben om u te kunnen helpen. Goede privacy betekent dat u zelf controle heeft over welke gegevens u deelt en met wie. Goede privacy betekent ook dat u persoonlijke gegevens goed zijn beschermd.
QR-code
QR-code
Een QR-code is een vierkant plaatje met zwarte en witte blokjes dat u kunt scannen met uw mobiele telefoon. Als u de code scant, verschijnt er een link op uw telefoon-scherm. Door op die link te klikken, komt u op een website of krijgt u informatie te zien. Het is een snelle en makkelijke manier om iets te openen zonder te typen. U scant de QR-code met de camera van uw telefoon.
sms
sms
SMS staat voor Short Messaging Service. Dit is Engels en betekent ‘Korte Berichten Service’. Een sms is een tekst-bericht dat u verstuurt van uw mobiele telefoon naar een andere mobiele telefoon (kan ook met een tablet). Hiervoor gebruikt u de app ‘Berichten’. Meestal staat deze app al standaard op uw telefoon. Een sms-bericht typ je met de toetsen van de mobiele telefoon. Ook organisaties van de overheid kunnen u ‘een sms’je’ sturen.
Het plaatje dat bij de app ‘Berichten’ hoort kan er verschillend uitzien. Zo’n plaatje wordt trouwens een icoontje of pictogram genoemd. Op de iPhone ziet het plaatje er zo uit:
Op een Samsung-telefoon ziet het plaatje er zo uit:
veilig
veilig
Met veilig kan worden bedoeld dat uw persoonlijke gegevens en berichten op internet goed worden afgeschermd, zodat anderen ze niet kunnen zien of lezen. Deze gegevens staan dan in een mijn-omgeving. Met veilig kan ook een veilige internet-verbinding worden bedoeld. Dit betekent dat mensen die kwaad willen niet op die verbinding kunnen inbreken en zo kunnen meekijken.
wachtwoord
wachtwoord
Als u bijvoorbeeld op internet iets wilt regelen, moet u inloggen. Dan typt u uw gebruikersnaam en wachtwoord in op het inlogscherm. Het wachtwoord kiest u altijd zelf. Dit doet u als u zich de eerste keer aanmeldt bij bijvoorbeeld de website waar u iets wilt regelen. Het is belangrijk dat u een wachtwoord kiest dat niet makkelijk te raden is, maar dat u wel goed kunt onthouden. Een goed wachtwoord bestaat uit een combinatie van letters, cijfers en leestekens. Zowel uw gebruikersnaam als het wachtwoord moeten juist worden ingetypt. Maakt u een fout, dan lukt het inloggen niet. Met een wachtwoord wordt uw persoonlijke gegevens beschermd. Geef uw wachtwoord dan ook nooit aan iemand anders!