account
Om te kunnen inloggen heeft u meestal een gebruikersnaam en wachtwoord nodig. De combinatie van een gebruikersnaam en wachtwoord wordt ook wel ‘account’ of ‘inlog-account’ genoemd.
activeren
adresbalk
adresbalk
Een adresbalk is het vakje bovenaan in een browser waar u het adres (URL-adres) van een website kunt typen. Als u daar een adres invoert en op ‘Enter’ drukt, gaat de browser naar die website. Het is als het intypen van een huisadres, maar dan voor het internet.
AOW
AOW
AOW staat voor de Algemene Ouderdomswet. Het is een uitkering die u krijgt van de overheid als u de leeftijd heeft bereikt dat u met pensioen mag. Dit betekent dat u dan elke maand geld krijgt van de overheid om van te leven. De AOW is bedoeld als basis-inkomen voor ouderen, zodat iedereen een minimum-inkomen heeft als hij of zij niet meer hoeft te werken. Hoeveel AOW u krijgt, hangt af van hoeveel jaren u in Nederland heeft gewoond en of u alleen woont of samen met iemand. Het is een soort pensioen van de overheid.
app
app
Een app is een programmaatje dat u op uw smartphone of tablet kunt zetten. Met dat programmaatje kunt u dan iets doen, zoals digitale foto’s bewerken, online de krant lezen of kijken of er een regenbui aankomt. Met de DigiD app kunt u inloggen op websites van de overheid. Het woordje ‘app’ is een afkorting van het woord ‘applicatie’, dat ‘toepassing’ betekent. Met ’toepassing’ wordt hier bedoeld ‘iets wat je kunt gebruiken’.
Basisregistratie Personen
Basisregistratie Personen
De Basis-registratie Personen (BRP) is het Nederlands bevolkings-register. Dit is een lijst met de persoonsgegevens van alle burgers van Nederland. Persoonsgegevens zoals voor- en achternaam, geboortedatum en -plaats, nationaliteit, woonadres, burgerlijke staat en het burger-service-nummer (BSN). De gemeenten houden deze lijst bij. Als u bijvoorbeeld verhuist naar een andere gemeente , dan moet u uw nieuwe adres doorgeven aan de gemeente waar u gaat wonen. Uw persoonsgegevens worden dan aangepast in de BRP. Wordt er ergens in Nederland een kind geboren, dan moet één van de ouders het kind aangeven bij de gemeente waar het is geboren. Het kind wordt dan ook opgenomen in de BRP. Maar ook de persoonsgegevens van de ouders worden aangepast: de gegevens van het pasgeboren kind worden toegevoegd. De verschillende organisaties van de overheid gebruiken uw persoonsgegevens uit de BRP om u goed van dienst te kunnen zijn.
Belastingdienst
Belastingdienst
De Belastingdienst is de organisatie in Nederland die verantwoordelijk is voor het ontvangen van belastingen. Dit betekent dat de Belastingdienst ervoor zorgt dat iedereen in het land de juiste hoeveelheid belasting betaalt, zoals inkomsten-belasting. De Belastingdienst gebruikt dit geld om zaken te betalen zoals scholen, ziekenhuizen en wegen. De Belastingdienst helpt ook met het berekenen van hoeveel belasting u moet betalen. Ook controleert de Belastingdienst of iedereen zich aan de regels houdt.
beleid
beleid
Beleid is een plan dat wordt gemaakt om doelen te bereiken. Het beschrijft waarom je iets wilt doen, welke doelen je wilt behalen, wat je ervoor nodig hebt en hoe je het gaat aanpakken. Ook wordt er afgesproken binnen welk tijd de doelen moeten zijn gehaald. Beleid wordt opgeschreven in een beleidsplan, zodat iedereen weet wat de afspraken zijn. Dit gebeurt niet alleen bij de overheid, maar ook in bedrijven, scholen, ziekenhuizen en andere organisaties. Overheids-beleid wordt vastgelegd in documenten die iedereen kan bekijken. Dit is een recht van elke Nederlandse burger. Hiervoor zorgt de Wet open overheid (Woo). Dit is belangrijk omdat iedereen het beleid dan kan controleren. Zo werkt de democratie. Overheids-beleid wordt betaald met belasting-geld.
browser
browser
Als u websites bekijkt op internet, dan gebruikt u een browser. Dat is een computer-programma dat standaard op uw computer staat. Zonder browser kunt u geen websites bekijken. Chrome is een browser die veel wordt gebruikt. Andere bekende browsers zijn Edge, Mozilla Firefox en Safari. Het woord ‘browser’ komt uit het Engels. ‘Browse’ betekent ‘bladeren’, in de zin van ‘bladeren in een boek’. Elke website heeft zijn eigen adres. Dit adres staat in de adresbalk van de browser. Zo’n adres noem je een ‘URL-adres’. Twee voorbeelden van een URL-adres: https://www.overheid.nl/ en https://www.digid.nl/. Om te kunnen zoeken op internet, gebruikt u een zoekmachine, zoals Google, Bing of DuckDuckGo. Een zoekmachine is dus iets anders dan een browser. Ook zoekmachines staan meestal al op uw computer.
Zie hieronder de plaatjes die horen bij de genoemde browsers. Deze plaatjes noem je ook wel icoontjes of pictogrammen.
digitaal
digitaal
Hier wordt met digitaal bedoeld ‘online’ of ‘via internet’. In het Engels betekent ‘digit’ cijfer. Op internet ‘praten’ computers met elkaar in nullen en enen.
Donorregister
Donorregister
Het Donorregister in Nederland is een officiële lijst waarin u kunt aangeven of u na uw overlijden uw organen en weefsels wilt doneren. U kunt kiezen of u wel of geen donor wilt zijn, of dat iemand anders deze keuze voor u maakt. Dit helpt artsen en uw familie. Zo weten ze wat uw wens is wanneer u komt te overlijden. U kunt de lijst op papier invullen en met de post versturen. U kunt de lijst ook via de site donorregister.nl invullen. Hiervoor moet u inloggen met uw DigiD.
downloaden
gebruikersnaam
gebruikersnaam
Een gebruikersnaam is een naam die u als gebruiker toegang tot iets geeft. Met het intypen van de gebruikersnaam en het wachtwoord dat erbij hoort, krijgt u als gebruiker toegang tot een computer, een bepaald programma of een dienst op internet. Soms krijgt u een gebruikersnaam toegewezen, soms mag u er zelf één kiezen. Een ander woord voor gebruikersnaam is ‘inlognaam’.
gemeente
gemeente
Nederland wordt bestuurd door de overheid. De overheid bestaat uit het Rijk, de provincies en de gemeenten. Er zijn meer dan 340 gemeenten in Nederland. Een gemeente kan bestaan uit één stad of plaats, maar ook uit meerdere plaatsen of dorpen. Deze zijn dan samengevoegd tot één gemeente. Elke gemeente heeft een stadhuis en soms ook stadswinkels. Daar kunnen inwoners heen om zaken te regelen. Een gemeente voert alleen taken uit die direct van belang zijn voor haar inwoners. Zoals het huisvuil ophalen of het aanleggen van een fietspad. Ook houdt de gemeente bij wie er in de gemeente wonen. Dat gebeurt in de Basisregistratie Personen. En ze geeft officiële documenten uit, zoals een paspoort, identiteitskaart of een rijbewijs. De gemeente doet nog veel meer. Elke gemeente heeft een eigen website, met nieuws en informatie. Inwoners kunnen via deze website ook zaken regelen, zoals het maken van een afspraak voor een nieuw paspoort.
hangslotje
hangslotje
Staat er een hangslotje voor het adres van de website in de adresbalk van de browser? Dan weet u dat de verbinding tussen uw computer en de website veilig is. Er kan ook een ander plaatje of teken staan. Dit hangt af van welke browser u gebruikt als u aan het internetten bent.
Het hangslotje voor het adres van de website digid.nl, zoals het eruitziet in de browser Edge (zie pijl). In de afbeelding is op het hangslotje geklikt
In plaats van een hangslotje kan er ook een ander teken voor het webadres staan (zie pijl). Hier is een andere browser gebruikt, namelijk Chrome. In de afbeelding is op dat andere teken geklikt
Een beveiligde verbinding kunt u ook herkennen aan de letters ‘https’ in het webadres.
identiteit
identiteit
Identiteit is wie u bent als persoon. Uw identiteit wordt bepaald door zaken die u uniek maken, zoals hoe u eruit ziet, hoe u spreekt en wat uw meningen zijn. Uw identiteit bepaalt hoe u uzelf en de wereld om u heen ziet. Daarnaast heeft identiteit ook een officiële kant. Uw officiële identiteit verwijst naar de officiële gegevens die bij u horen, zoals uw naam, geboortedatum, nationaliteit, en burgerservicenummer (BSN). Bij deze officiële identiteit horen ook documenten zoals een paspoort of identiteitskaart. Deze gegevens en documenten worden door overheden en organisaties gebruikt om u officieel te herkennen en te registreren. Registreren betekent: uw persoonlijke gegevens toevoegen aan een officiële lijst met namen. Zo’n lijst heet een register.
inloggegevens
inloggegevens
Als u wilt inloggen op een website of app, dan heeft u inloggegevens nodig. Meestal bestaan inloggegevens uit een gebruikersnaam en een wachtwoord. Hiermee laat u zien wie u bent, zodat u toegang krijgt tot uw mijn-omgeving met persoonlijke gegevens. De combinatie van gebruikersnaam en wachtwoord wordt ook wel inlog-account genoemd.
inloggen
inloggen
U logt in als u zich aanmeldt op een computer of bij een website om toegang te krijgen. Om te kunnen inloggen heeft u meestal een gebruikersnaam en wachtwoord nodig. De combinatie van een gebruikersnaam en wachtwoord wordt ook wel ‘account’ of ‘inlog-account’ genoemd. Nadat u bent ingelogd bij een website, komt u op dat deel van de site, dat alleen voor u toegankelijk is en waar persoonlijke informatie over u staat. We noemen dit een ‘mijn-omgeving’. Daarom is het belangrijk dat u uw gebruikersnaam en wachtwoord niet met anderen deelt. Anders kunnen zij hier ook mee inloggen en zo bij uw persoonlijke informatie komen. En als ze kwaad willen, kunnen ze dan iets veranderen in het voordeel van zichzelf en in het nadeel van u.
mijn-omgeving
mijn-omgeving
Een mijn-omgeving is een apart gedeelte op de website van een organisatie, waar u alleen kunt komen door in te loggen. Bij overheids-organisaties logt u in met uw DigiD. In een mijn-omgeving staan pagina’s met uw persoonlijke gegevens. U kunt deze gegevens bekijken en aanpassen. In een mijn-omgeving heeft u ook contact met de organisatie. U kunt er berichten versturen en ontvangen. Neem Mijn Belastingdienst. Daar kunt u uw belastingaangifte invullen en uw eerdere aangiftes bekijken. Elke mijn-omgeving is bedoeld om het u makkelijker te maken. U regelt er belangrijke zaken, zonder dat u daarvoor naar een kantoor hoeft. Het is veilig omdat alleen u toegang heeft tot uw gegevens.
opslaan
opslaan
Opslaan betekent dat u een bestand, zoals een document of foto, bewaart op uw computer, tablet of telefoon. Als u iets opslaat, kunt u het later weer openen en terugvinden.
overheid
overheid
De Nederlandse overheid is de hoogste macht van het land. Bij de overheid werken tien-duizenden ambtenaren. Sommigen bereiden beleid en wetten voor. Anderen voeren het beleid uit of houden in de gaten of iedereen zich aan de wet houdt. Meer dan 1600 organisaties maken deel uit van de overheid. Daar horen de 12 ministeries bij, de 12 provincies en de 342 gemeenten. De overheid zorgt ervoor dat alles zo goed mogelijk verloopt in Nederland. Dat bijvoorbeeld de wegen goed onderhouden worden, iedereen naar de dokter kan en elk kind onderwijs krijgt. De Nederlandse burger moet voor bepaalde diensten bij de overheid zijn, zoals een nieuw paspoort, teruggave van te veel betaalde belasting of huurtoeslag. Tegenwoordig regelt hij of zij dit meestal via internet. Meer informatie over de overheid vindt u op de site overheid.nl.
pensioen
pensioen
Pensioen in Nederland is het inkomen dat u ontvangt als u een bepaalde leeftijd heeft bereikt en kunt stoppen met werken. Het kan uit drie onderdelen bestaan: de AOW van de overheid, pensioen via uw werkgever en pensioen dat u zelf opbouwt bij een bank of verzekeraar. De AOW is een basis-pensioen dat u automatisch opbouwt als u in Nederland woont of werkt. Het wordt uitgekeerd vanaf uw AOW-leeftijd. Het pensioen via uw werkgever wordt meestal voor een deel door uw werkgever betaald en voor een deel door uzelf. Als u eigen baas bent, kunt u pensioen opbouwen bij een bank of verzekeraar. Daarmee kunt u dan uw AOW aanvullen. Op de site mijnpensioenoverzicht.nl kunt u uw verwachte pensioen bekijken. Hiervoor moet u inloggen met uw DigiD.
persoonlijke gegevens
persoonlijke gegevens
Persoonlijke gegevens zijn gegevens die iets over u zeggen en waarmee anderen u kunnen herkennen. Dit kan uw naam, adres, geboortedatum, telefoonnummer, e-mailadres of burgerservicenummer (BSN) zijn. Het zijn gegevens die vaak nodig zijn voor officiële zaken, zoals bij een bank, de dokter of de overheid. Persoonlijke gegevens zijn belangrijk en moeten veilig worden bewaard om uw privacy te beschermen. Met ‘persoonsgegevens’ wordt hetzelfde bedoeld als met ‘persoonlijke gegevens’.
QR-code
QR-code
Een QR-code is een vierkant plaatje met zwarte en witte blokjes dat u kunt scannen met uw mobiele telefoon. Als u de code scant, verschijnt er een link op uw telefoon-scherm. Door op die link te klikken, komt u op een website of krijgt u informatie te zien. Het is een snelle en makkelijke manier om iets te openen zonder te typen. U scant de QR-code met de camera van uw telefoon.
regelgeving
regelgeving
Regelgeving zijn de regels die de overheid maakt om ervoor te zorgen dat iedereen zich aan bepaalde afspraken houdt. Deze regels bepalen wat wel en niet mag in verschillende situaties. Er zijn bijvoorbeeld regels over hoe snel je mag rijden op de weg, hoe je belasting moet betalen, of hoe bedrijven met hun werknemers moeten omgaan. Regelgeving helpt om orde te houden in de samenleving en ervoor te zorgen dat alles eerlijk en veilig verloopt.
register
register
Een register bij de overheid is een officiële lijst met gegevens van mensen, bedrijven of andere zaken. In een register staan bijvoorbeeld namen, adressen of geboortedata. De overheid gebruikt deze informatie om alles goed te kunnen regelen, om de burger goed van dienst te kunnen zijn. Een bekend voorbeeld is de Basisregistratie Personen (BRP), waarin gegevens van alle inwoners van Nederland staan.
Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW)
Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW)
De Nederlandse Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW) houdt zich bezig met alles rondom voertuigen, zoals auto’s, motoren en vrachtwagens. De RDW registreert wie de eigenaar is van een voertuig en zorgt voor de kentekens. Registeren betekent bijhouden in een lijst. Ook houdt de RDW bij of een voertuig is verzekerd en de wegen-belasting is betaald. En de RDW controleert via de apk-keuring of voertuigen veilig zijn en aan de regels voldoen. Bent u geslaagd voor uw rij-examen? Dan zorgt de RDW ook voor een rijbewijs met uw naam erop. Dit rijbewijs kunt u dan aanvragen bij uw gemeente.
sms
sms
SMS staat voor Short Messaging Service. Dit is Engels en betekent ‘Korte Berichten Service’. Een sms is een tekst-bericht dat u verstuurt van uw mobiele telefoon naar een andere mobiele telefoon (kan ook met een tablet). Hiervoor gebruikt u de app ‘Berichten’. Meestal staat deze app al standaard op uw telefoon. Een sms-bericht typ je met de toetsen van de mobiele telefoon. Ook organisaties van de overheid kunnen u ‘een sms’je’ sturen.
Het plaatje dat bij de app ‘Berichten’ hoort kan er verschillend uitzien. Zo’n plaatje wordt trouwens een icoontje of pictogram genoemd. Op de iPhone ziet het plaatje er zo uit:
Op een Samsung-telefoon ziet het plaatje er zo uit:
sociale verzekering
sociale verzekering
Een sociale verzekering is een verzekering van de overheid die mensen helpt door geld uit te keren in bepaalde situaties. Zoals bij pensioen of ziekte, of als u even zonder werk zit. Dit geld komt van premies. Deze premies worden elke maand van uw loon of uitkering ingehouden. Zo zorgen we er met zijn allen voor dat in Nederland iedere volwassen inwoner altijd een inkomen heeft. Voorbeelden van sociale verzekeringen zijn de AOW-uitkering, de WIA-uitkering en de WW-uitkering. U krijgt een AOW-uitkering als u de leeftijd heeft bereikt dat u met pensioen mag. U krijgt een WIA-uitkering als u door ziekte niet meer of nog maar een beetje kunt werken. U krijgt een WW-uitkering als u uw baan bent kwijtgeraakt.
Sociale Verzekeringsbank (SVB)
Sociale Verzekeringsbank (SVB)
Heeft u recht op een uitkering op basis van een sociale verzekering? Dan zorgt de Sociale Verzekeringsbank (SVB) ervoor dat u dit geld op uw bankrekening krijgt. De SVB doet dit in opdracht van enkele ministeries van de overheid. Sociale verzekeringen zijn bijvoorbeeld de AOW en de kinderbijslag. Woont u in Nederland en heeft u de leeftijd bereikt om met pensioen te gaan? Dan heeft u volgens de Algemene Ouderdomswet (AOW) recht op een pensioen van de overheid. Deze AOW-uitkering ontvangt u dan elke maand van de SVB. Woont u in Nederland en heeft u kinderen jonger dan achttien jaar? Dan heeft u recht op kinderbijslag. Dat is een bijdrage van de overheid in de kosten van uw kind of kinderen. De SVB maakt deze kinderbijslag om de drie maanden over op uw bankrekening. En de SVB doet nog meer. Informatie hierover vindt u op de site svb.nl.
twee-staps-verificatie
twee-staps-verificatie
Bij twee-staps-verificatie logt u in in twee stappen. Dit is veiliger dan inloggen in één stap. Als u inlogt in één stap, dan logt u alleen in met een gebruikersnaam en wachtwoord. Als u inlogt bij een website van de overheid, gaat dat tegenwoordig altijd in twee stappen. Eerst logt u in met uw DigiD-gebruikersnaam en DigiD-wachtwoord. Dan stuurt de overheids-organisatie waarbij u inlogt een sms-code naar uw telefoon. Deze code, die bestaat uit zes cijfers, moet u dan ook invullen op het inlogscherm. Pas dan bent u ingelogd en kunt u bij uw persoonlijke gegevens. Heeft een oplichter uw DigiD-gebruikersnaam en DigiD-wachtwoord? En wil hij hiermee inloggen op een website van de overheid om zaken voor zichzelf te regelen? Dan moet hij naast uw DigiD dus ook uw telefoon in zijn bezit hebben. Anders lukt het niet. Hij moet dus twee dingen van u gestolen hebben. Als u inlogt met de DigiD app, heeft u ook uw telefoon nodig. In twee stappen inloggen wordt ook wel ‘twee-staps-authenticatie’ genoemd. En in plaats van ‘twee-staps-…’ wordt ook wel ‘twee-factor-…’ gebruikt: ‘twee-factor-verificatie’ of ‘twee-factor-authenticatie’. Verificatie betekent ‘controleren op waarheid’. Authenticatie betekent ‘controleren op echtheid’.
veilig
veilig
Met veilig kan worden bedoeld dat uw persoonlijke gegevens en berichten op internet goed worden afgeschermd, zodat anderen ze niet kunnen zien of lezen. Deze gegevens staan dan in een mijn-omgeving. Met veilig kan ook een veilige internet-verbinding worden bedoeld. Dit betekent dat mensen die kwaad willen niet op die verbinding kunnen inbreken en zo kunnen meekijken.
wachtwoord
wachtwoord
Als u bijvoorbeeld op internet iets wilt regelen, moet u inloggen. Dan typt u uw gebruikersnaam en wachtwoord in op het inlogscherm. Het wachtwoord kiest u altijd zelf. Dit doet u als u zich de eerste keer aanmeldt bij bijvoorbeeld de website waar u iets wilt regelen. Het is belangrijk dat u een wachtwoord kiest dat niet makkelijk te raden is, maar dat u wel goed kunt onthouden. Een goed wachtwoord bestaat uit een combinatie van letters, cijfers en leestekens. Zowel uw gebruikersnaam als het wachtwoord moeten juist worden ingetypt. Maakt u een fout, dan lukt het inloggen niet. Met een wachtwoord wordt uw persoonlijke gegevens beschermd. Geef uw wachtwoord dan ook nooit aan iemand anders!
website
website
De meeste bedrijven en organisaties hebben een eigen plek op het internet. Zo’n plek noem je een website. Zo heeft de Belastingdienst een eigen website en de gemeente waar u woont ook. Maar ook winkels hebben een eigen website, waar u spullen kunt kopen. Een website bestaat uit meerdere pagina’s: een startpagina of homepage met een menu met links. Op deze links kunt klikken. Zo komt u op de andere webpagina’s die bij de website horen. Op een website vindt u informatie over de organisatie of het bedrijf. Biedt het bedrijf of de organisatie diensten of producten aan? Dan kunt u ook op de website inloggen. Elke website heeft zijn eigen adres. Dit web-adres staat in de adresbalk van de browser.
zoekbalk
zoekbalk
Een zoekbalk is een vakje op een website of in een app waar u iets kunt intypen om informatie te zoeken. Als u bijvoorbeeld iets met Google wilt zoeken, ziet u in het midden van de pagina een lang horizontaal vak. Daar kunt u woorden of zinnen typen van wat u zoekt. Drukt u daarna op Enter, dan krijgt u de zoekresultaten te zien. De zoekbalk helpt u dus om snel iets te vinden op internet, zoals een website, een antwoord op een vraag, een foto. De zoekbalk wordt ook wel ‘zoekvenster’ of ‘zoekvakje’ genoemd en is vaak te herkennen aan een loepje.
zorgverzekeraar
zorgverzekeraar
U sluit een zorgverzekering af bij een zorgverzekeraar.