aangifte
Aangifte doen in Nederland betekent dat u aan de Belastingdienst doorgeeft hoeveel geld u in een jaar heeft verdiend en hoeveel belasting u daarover moet betalen. Dit doet u door een formulier in te vullen, meestal online. De Belastingdienst berekent dan of u nog extra belasting moet betalen of misschien geld terugkrijgt. Als u werkt of inkomen heeft, moet u meestal elk jaar aangifte doen. Het is belangrijk om dit op tijd te doen, zodat u geen boete krijgt. U kunt ook aangifte doen bij de politie. Dan geeft u aan dat u het slachtoffer bent van een misdrijf.
adresbalk
adresbalk
Een adresbalk is het vakje bovenaan in een browser waar u het adres (URL-adres) van een website kunt typen. Als u daar een adres invoert en op ‘Enter’ drukt, gaat de browser naar die website. Het is als het intypen van een huisadres, maar dan voor het internet.
AOW
AOW
AOW staat voor de Algemene Ouderdomswet. Het is een uitkering die u krijgt van de overheid als u de leeftijd heeft bereikt dat u met pensioen mag. Dit betekent dat u dan elke maand geld krijgt van de overheid om van te leven. De AOW is bedoeld als basis-inkomen voor ouderen, zodat iedereen een minimum-inkomen heeft als hij of zij niet meer hoeft te werken. Hoeveel AOW u krijgt, hangt af van hoeveel jaren u in Nederland heeft gewoond en of u alleen woont of samen met iemand. Het is een soort pensioen van de overheid.
app
app
Een app is een programmaatje dat u op uw smartphone of tablet kunt zetten. Met dat programmaatje kunt u dan iets doen, zoals digitale foto’s bewerken, online de krant lezen of kijken of er een regenbui aankomt. Met de DigiD app kunt u inloggen op websites van de overheid. Het woordje ‘app’ is een afkorting van het woord ‘applicatie’, dat ‘toepassing’ betekent. Met ’toepassing’ wordt hier bedoeld ‘iets wat je kunt gebruiken’.
Belastingdienst
Belastingdienst
De Belastingdienst is de organisatie in Nederland die verantwoordelijk is voor het ontvangen van belastingen. Dit betekent dat de Belastingdienst ervoor zorgt dat iedereen in het land de juiste hoeveelheid belasting betaalt, zoals inkomsten-belasting. De Belastingdienst gebruikt dit geld om zaken te betalen zoals scholen, ziekenhuizen en wegen. De Belastingdienst helpt ook met het berekenen van hoeveel belasting u moet betalen. Ook controleert de Belastingdienst of iedereen zich aan de regels houdt.
browser
browser
Als u websites bekijkt op internet, dan gebruikt u een browser. Dat is een computer-programma dat standaard op uw computer staat. Zonder browser kunt u geen websites bekijken. Chrome is een browser die veel wordt gebruikt. Andere bekende browsers zijn Edge, Mozilla Firefox en Safari. Het woord ‘browser’ komt uit het Engels. ‘Browse’ betekent ‘bladeren’, in de zin van ‘bladeren in een boek’. Elke website heeft zijn eigen adres. Dit adres staat in de adresbalk van de browser. Zo’n adres noem je een ‘URL-adres’. Twee voorbeelden van een URL-adres: https://www.overheid.nl/ en https://www.digid.nl/. Om te kunnen zoeken op internet, gebruikt u een zoekmachine, zoals Google, Bing of DuckDuckGo. Een zoekmachine is dus iets anders dan een browser. Ook zoekmachines staan meestal al op uw computer.
Zie hieronder de plaatjes die horen bij de genoemde browsers. Deze plaatjes noem je ook wel icoontjes of pictogrammen.
gemeente
gemeente
Nederland wordt bestuurd door de overheid. De overheid bestaat uit het Rijk, de provincies en de gemeenten. Er zijn meer dan 340 gemeenten in Nederland. Een gemeente kan bestaan uit één stad of plaats, maar ook uit meerdere plaatsen of dorpen. Deze zijn dan samengevoegd tot één gemeente. Elke gemeente heeft een stadhuis en soms ook stadswinkels. Daar kunnen inwoners heen om zaken te regelen. Een gemeente voert alleen taken uit die direct van belang zijn voor haar inwoners. Zoals het huisvuil ophalen of het aanleggen van een fietspad. Ook houdt de gemeente bij wie er in de gemeente wonen. Dat gebeurt in de Basisregistratie Personen. En ze geeft officiële documenten uit, zoals een paspoort, identiteitskaart of een rijbewijs. De gemeente doet nog veel meer. Elke gemeente heeft een eigen website, met nieuws en informatie. Inwoners kunnen via deze website ook zaken regelen, zoals het maken van een afspraak voor een nieuw paspoort.
hangslotje
hangslotje
Staat er een hangslotje voor het adres van de website in de adresbalk van de browser? Dan weet u dat de verbinding tussen uw computer en de website veilig is. Er kan ook een ander plaatje of teken staan. Dit hangt af van welke browser u gebruikt als u aan het internetten bent.
Het hangslotje voor het adres van de website digid.nl, zoals het eruitziet in de browser Edge (zie pijl). In de afbeelding is op het hangslotje geklikt
In plaats van een hangslotje kan er ook een ander teken voor het webadres staan (zie pijl). Hier is een andere browser gebruikt, namelijk Chrome. In de afbeelding is op dat andere teken geklikt
Een beveiligde verbinding kunt u ook herkennen aan de letters ‘https’ in het webadres.
identiteit
identiteit
Identiteit is wie u bent als persoon. Uw identiteit wordt bepaald door zaken die u uniek maken, zoals hoe u eruit ziet, hoe u spreekt en wat uw meningen zijn. Uw identiteit bepaalt hoe u uzelf en de wereld om u heen ziet. Daarnaast heeft identiteit ook een officiële kant. Uw officiële identiteit verwijst naar de officiële gegevens die bij u horen, zoals uw naam, geboortedatum, nationaliteit, en burgerservicenummer (BSN). Bij deze officiële identiteit horen ook documenten zoals een paspoort of identiteitskaart. Deze gegevens en documenten worden door overheden en organisaties gebruikt om u officieel te herkennen en te registreren. Registreren betekent: uw persoonlijke gegevens toevoegen aan een officiële lijst met namen. Zo’n lijst heet een register.
inkomstenbelasting
inkomstenbelasting
Inkomsten-belasting is een belasting die u betaalt over het geld dat u verdient. Dit inkomen kan afkomstig zijn uit werk, zoals uw salaris, of uit andere bronnen, zoals de winst die u maakt met uw eigen bedrijf. In Nederland is iedereen die een inkomen heeft verplicht om een deel van dat inkomen aan de overheid te betalen in de vorm van inkomsten-belasting. De overheid gebruikt dit geld om allerlei zaken te bekostigen, zoals scholen, ziekenhuizen, wegen en andere openbare diensten. Hoeveel inkomsten-belasting u moet betalen, hangt af van hoeveel u verdient. Hoe meer u verdient, hoe meer inkomsten-belasting u betaalt.
inloggen
inloggen
U logt in als u zich aanmeldt op een computer of bij een website om toegang te krijgen. Om te kunnen inloggen heeft u meestal een gebruikersnaam en wachtwoord nodig. De combinatie van een gebruikersnaam en wachtwoord wordt ook wel ‘account’ of ‘inlog-account’ genoemd. Nadat u bent ingelogd bij een website, komt u op dat deel van de site, dat alleen voor u toegankelijk is en waar persoonlijke informatie over u staat. We noemen dit een ‘mijn-omgeving’. Daarom is het belangrijk dat u uw gebruikersnaam en wachtwoord niet met anderen deelt. Anders kunnen zij hier ook mee inloggen en zo bij uw persoonlijke informatie komen. En als ze kwaad willen, kunnen ze dan iets veranderen in het voordeel van zichzelf en in het nadeel van u.
overheid
overheid
De Nederlandse overheid is de hoogste macht van het land. Bij de overheid werken tien-duizenden ambtenaren. Sommigen bereiden beleid en wetten voor. Anderen voeren het beleid uit of houden in de gaten of iedereen zich aan de wet houdt. Meer dan 1600 organisaties maken deel uit van de overheid. Daar horen de 12 ministeries bij, de 12 provincies en de 342 gemeenten. De overheid zorgt ervoor dat alles zo goed mogelijk verloopt in Nederland. Dat bijvoorbeeld de wegen goed onderhouden worden, iedereen naar de dokter kan en elk kind onderwijs krijgt. De Nederlandse burger moet voor bepaalde diensten bij de overheid zijn, zoals een nieuw paspoort, teruggave van te veel betaalde belasting of huurtoeslag. Tegenwoordig regelt hij of zij dit meestal via internet. Meer informatie over de overheid vindt u op de site overheid.nl.
persoonsgebonden budget (PGB)
Persoonsgebonden Budget (PGB)
Een Persoons-gebonden Budget (PGB) is een bedrag dat u van de overheid kunt krijgen om zelf zorg, hulp of ondersteuning te regelen. Dit budget is bedoeld voor mensen die bijvoorbeeld extra zorg nodig hebben omdat ze een ziekte of handicap hebben. Of omdat ze oud zijn en niet alles meer zelf kunnen. Met een PGB kunt u zelf kiezen wie u gaat helpen. U kunt zorg inkopen bij een zorgverlener. U kunt ook iemand uit uw eigen omgeving betalen om u te helpen. Het idee is dat u zo meer controle heeft over de zorg die u krijgt, zodat deze precies aansluit bij wat u nodig heeft. U krijgt het geld uit uw budget niet op uw eigen rekening. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) zorgt ervoor dat de zorgverlener of de hulp worden betaald uit uw PGB. Het kan ook zo zijn dat uw zorgverzekeraar dit regelt.
QR-code
QR-code
Een QR-code is een vierkant plaatje met zwarte en witte blokjes dat u kunt scannen met uw mobiele telefoon. Als u de code scant, verschijnt er een link op uw telefoon-scherm. Door op die link te klikken, komt u op een website of krijgt u informatie te zien. Het is een snelle en makkelijke manier om iets te openen zonder te typen. U scant de QR-code met de camera van uw telefoon.
sociale verzekering
sociale verzekering
Een sociale verzekering is een verzekering van de overheid die mensen helpt door geld uit te keren in bepaalde situaties. Zoals bij pensioen of ziekte, of als u even zonder werk zit. Dit geld komt van premies. Deze premies worden elke maand van uw loon of uitkering ingehouden. Zo zorgen we er met zijn allen voor dat in Nederland iedere volwassen inwoner altijd een inkomen heeft. Voorbeelden van sociale verzekeringen zijn de AOW-uitkering, de WIA-uitkering en de WW-uitkering. U krijgt een AOW-uitkering als u de leeftijd heeft bereikt dat u met pensioen mag. U krijgt een WIA-uitkering als u door ziekte niet meer of nog maar een beetje kunt werken. U krijgt een WW-uitkering als u uw baan bent kwijtgeraakt.
Sociale Verzekeringsbank (SVB)
Sociale Verzekeringsbank (SVB)
Heeft u recht op een uitkering op basis van een sociale verzekering? Dan zorgt de Sociale Verzekeringsbank (SVB) ervoor dat u dit geld op uw bankrekening krijgt. De SVB doet dit in opdracht van enkele ministeries van de overheid. Sociale verzekeringen zijn bijvoorbeeld de AOW en de kinderbijslag. Woont u in Nederland en heeft u de leeftijd bereikt om met pensioen te gaan? Dan heeft u volgens de Algemene Ouderdomswet (AOW) recht op een pensioen van de overheid. Deze AOW-uitkering ontvangt u dan elke maand van de SVB. Woont u in Nederland en heeft u kinderen jonger dan achttien jaar? Dan heeft u recht op kinderbijslag. Dat is een bijdrage van de overheid in de kosten van uw kind of kinderen. De SVB maakt deze kinderbijslag om de drie maanden over op uw bankrekening. En de SVB doet nog meer. Informatie hierover vindt u op de site svb.nl.
UWV
UWV
Het UWV is een organisatie van de Nederlandse overheid. U krijgt met het UWV te maken als u bijvoorbeeld werkloos wordt en recht heeft op een WW-uitkering. Kijk op de site uwv.nl als u wilt weten wat het UWV nog meer doet. Het UWV is een afkorting van Uitvoeringsinstituut Werknemers-Verzekeringen.
veilig
veilig
Met veilig kan worden bedoeld dat uw persoonlijke gegevens en berichten op internet goed worden afgeschermd, zodat anderen ze niet kunnen zien of lezen. Deze gegevens staan dan in een mijn-omgeving. Met veilig kan ook een veilige internet-verbinding worden bedoeld. Dit betekent dat mensen die kwaad willen niet op die verbinding kunnen inbreken en zo kunnen meekijken.
website
website
De meeste bedrijven en organisaties hebben een eigen plek op het internet. Zo’n plek noem je een website. Zo heeft de Belastingdienst een eigen website en de gemeente waar u woont ook. Maar ook winkels hebben een eigen website, waar u spullen kunt kopen. Een website bestaat uit meerdere pagina’s: een startpagina of homepage met een menu met links. Op deze links kunt klikken. Zo komt u op de andere webpagina’s die bij de website horen. Op een website vindt u informatie over de organisatie of het bedrijf. Biedt het bedrijf of de organisatie diensten of producten aan? Dan kunt u ook op de website inloggen. Elke website heeft zijn eigen adres. Dit web-adres staat in de adresbalk van de browser.
zoekbalk
zoekbalk
Een zoekbalk is een vakje op een website of in een app waar u iets kunt intypen om informatie te zoeken. Als u bijvoorbeeld iets met Google wilt zoeken, ziet u in het midden van de pagina een lang horizontaal vak. Daar kunt u woorden of zinnen typen van wat u zoekt. Drukt u daarna op Enter, dan krijgt u de zoekresultaten te zien. De zoekbalk helpt u dus om snel iets te vinden op internet, zoals een website, een antwoord op een vraag, een foto. De zoekbalk wordt ook wel ‘zoekvenster’ of ‘zoekvakje’ genoemd en is vaak te herkennen aan een loepje.
zoekmachine
zoekmachine
Een zoekmachine is een programma waarmee u informatie op het internet kunt vinden. Wanneer u iets zoekt, kunt u dat intypen in de zoekbalk of zoekvenster van een zoekmachine. U kunt een vraag intypen, maar ook één of meer woorden. De zoekmachine doorzoekt dan heel snel het internet en toont u een lijst met resultaten die passen bij wat u heeft ingetypt. De bekendste zoekmachine is Google, maar er zijn ook andere zoekmachines zoals Bing en Yahoo. De woorden waarmee u zoekt worden ook wel ‘zoekwoorden’ of ‘zoektermen’ genoemd. De resultaten die de zoekmachine laat zien, worden ook wel ‘zoekresultaten’ genoemd. Een zoekmachine is niet hetzelfde als een browser. Een browser zorgt ervoor dat u een website kunt bekijken, een zoekmachine zorgt ervoor dat u een website kunt vinden.
