Begrippenlijst

U kunt bij elk werkboekhoofdstuk van de cursus 'Digisterker - Werken met de digitale overheid' een lijst bekijken met de uitleg van nieuwe woorden en begrippen. Tik daarvoor op de knop 'Begrippen per hoofdstuk' en kies het betreffende hoofdstuk.


Wilt u snel zoeken, gebruik dan de alfabetische lijst 'Alle begrippen' hieronder. In deze lijst staan alle nieuwe woorden en begrippen uit het hele lesprogramma ‘Digisterker – Werken met de digitale overheid’.

Alle begrippen

A B C D F G H I K L M N O P Q R S T U V W Z

aangifte

aangifte
Aangifte doen in Nederland betekent dat u aan de Belastingdienst doorgeeft hoeveel geld u in een jaar heeft verdiend en hoeveel belasting u daarover moet betalen. Dit doet u door een formulier in te vullen, meestal online. De Belastingdienst berekent dan of u nog extra belasting moet betalen of misschien geld terugkrijgt. Als u werkt of inkomen heeft, moet u meestal elk jaar aangifte doen. Het is belangrijk om dit op tijd te doen, zodat u geen boete krijgt. U kunt ook aangifte doen bij de politie. Dan geeft u aan dat u het slachtoffer bent van een misdrijf.

account

account
Om te kunnen inloggen heeft u meestal een gebruikersnaam en wachtwoord nodig. De combinatie van een gebruikersnaam en wachtwoord wordt ook wel ‘account’ of ‘inlog-account’ genoemd.

activeren

activeren
Hier wordt met activeren bedoeld ‘actief maken’, ‘aanzetten’. Als u bij uw DigiD sms-controle heeft geactiveerd dan betekent dit dat u het inloggen met sms-controle heeft aangezet.

adresbalk

adresbalk
Een adresbalk is het vakje bovenaan in een browser waar u het adres (URL-adres) van een website kunt typen. Als u daar een adres invoert en op ‘Enter’ drukt, gaat de browser naar die website. Het is als het intypen van een huisadres, maar dan voor het internet.

Hier is in de adresbalk het webadres getypt van Stichting Digisterker (zie pijl)

 

AOW

AOW
AOW staat voor de Algemene Ouderdomswet. Het is een uitkering die u krijgt van de overheid als u de leeftijd heeft bereikt dat u met pensioen mag. Dit betekent dat u dan elke maand geld krijgt van de overheid om van te leven. De AOW is bedoeld als basis-inkomen voor ouderen, zodat iedereen een minimum-inkomen heeft als hij of zij niet meer hoeft te werken. Hoeveel AOW u krijgt, hangt af van hoeveel jaren u in Nederland heeft gewoond en of u alleen woont of samen met iemand. Het is een soort pensioen van de overheid.

AOW-leeftijd

AOW-leeftijd
De AOW-leeftijd is de leeftijd waarop u in Nederland recht krijgt op uw AOW-pensioen van de overheid. Dit is het moment waarop u mag stoppen met werken en uw AOW-uitkering begint. De AOW-leeftijd wordt door de overheid bepaald en hangt af van uw geboortedatum en de gemiddelde levens-verwachting. Met gemiddelde levensverwachting wordt hier bedoeld hoe oud men gemiddeld wordt in Nederland.

app

app
Een app is een programmaatje dat u op uw smartphone of tablet kunt zetten. Met dat programmaatje kunt u dan iets doen, zoals digitale foto’s bewerken, online de krant lezen of kijken of er een regenbui aankomt. Met de DigiD app kunt u inloggen op websites van de overheid. Het woordje ‘app’ is een afkorting van het woord ‘applicatie’, dat ‘toepassing’ betekent. Met ’toepassing’ wordt hier bedoeld ‘iets wat je kunt gebruiken’.

App Store

App Store
De App Store is de online winkel van Apple waar u apps kunt vinden die u op uw iPhone of iPad kunt zetten. Voor sommige apps moet u betalen, andere zijn gratis. De gratis DigiD app vindt u ook in de App Store. De App Store staat standaard al op uw iPhone of iPad. De App Store opent u door op het plaatje App Store te tikken op uw telefoon of tablet. Dat plaatje, ook wel icoontje of pictogram genoemd, ziet er zo uit:

Heeft u een telefoon of tablet van een ander merk, bijvoorbeeld Samsung, Sony of LG? Daar heet de App Store de Play Store.

Basisregistratie Personen

Basisregistratie Personen
De Basis-registratie Personen (BRP) is het Nederlands bevolkings-register. Dit is een lijst met de persoonsgegevens van alle burgers van Nederland. Persoonsgegevens zoals voor- en achternaam, geboortedatum en -plaats, nationaliteit, woonadres, burgerlijke staat en het burger-service-nummer (BSN). De gemeenten houden deze lijst bij. Als u bijvoorbeeld verhuist naar een andere gemeente , dan moet u uw nieuwe adres doorgeven aan de gemeente waar u gaat wonen. Uw persoonsgegevens worden dan aangepast in de BRP. Wordt er ergens in Nederland een kind geboren, dan moet één van de ouders het kind aangeven bij de gemeente waar het is geboren. Het kind wordt dan ook opgenomen in de BRP. Maar ook de persoonsgegevens van de ouders worden aangepast: de gegevens van het pasgeboren kind worden toegevoegd. De verschillende organisaties van de overheid gebruiken uw persoonsgegevens uit de BRP om u goed van dienst te kunnen zijn.

Belastingdienst

Belastingdienst
De Belastingdienst is de organisatie in Nederland die verantwoordelijk is voor het ontvangen van belastingen. Dit betekent dat de Belastingdienst ervoor zorgt dat iedereen in het land de juiste hoeveelheid belasting betaalt, zoals inkomsten-belasting. De Belastingdienst gebruikt dit geld om zaken te betalen zoals scholen, ziekenhuizen en wegen. De Belastingdienst helpt ook met het berekenen van hoeveel belasting u moet betalen. Ook controleert de Belastingdienst of iedereen zich aan de regels houdt.

beleid

beleid
Beleid is een plan dat wordt gemaakt om doelen te bereiken. Het beschrijft waarom je iets wilt doen, welke doelen je wilt behalen, wat je ervoor nodig hebt en hoe je het gaat aanpakken. Ook wordt er afgesproken binnen welk tijd de doelen moeten zijn gehaald. Beleid wordt opgeschreven in een beleidsplan, zodat iedereen weet wat de afspraken zijn. Dit gebeurt niet alleen bij de overheid, maar ook in bedrijven, scholen, ziekenhuizen en andere organisaties. Overheids-beleid wordt vastgelegd in documenten die iedereen kan bekijken. Dit is een recht van elke Nederlandse burger. Hiervoor zorgt de Wet open overheid (Woo). Dit is belangrijk omdat iedereen het beleid dan kan controleren. Zo werkt de democratie. Overheids-beleid wordt betaald met belasting-geld.

bestand

bestand
Een bestand is een document dat u op uw computer, telefoon of tablet kunt opslaan, zoals een foto, tekst, video of muziek. Elk bestand heeft een naam, die u aan het bestand geeft, bijvoorbeeld ‘vakantiefoto’ of ‘werkstuk’.  Achter de naam staat ook altijd wat voor soort document het is. Zo staat er bij foto-bestanden ‘.jpg’ achter de naam: ‘vakantiefoto.jpg’. Bij tekst-bestanden gemaakt met het programma Word staat er ‘.docx’ achter de naam: ‘werkstuk.docx’. Je hebt ook pdf-bestanden. Een pdf-bestand ziet er altijd hetzelfde uit. Het maakt niet uit of u de pdf op een laptop, tablet of telefoon opent. U kunt bestanden openen, opslaan, kopiëren en delen.

bevestigingsmail

bevestigingsmail
Als u online iets aanvraagt, dan ontvangt u meestal een bevestigings-mail van de organisatie . In deze mail staat wat u heeft aangevraagd. Zo weet u dat de aanvraag goed is gegaan. Hetzelfde geldt voor als u online een afspraak maakt. In de bevestigings-mail staan dan de gegevens van de afspraak, zoals de dag, het tijdstip en het adres waar u moet zijn. Organisaties kunnen u alleen een bevestigings-mail sturen als ze uw e-mailadres hebben.

bijstandsuitkering

bijstandsuitkering
Een bijstandsuitkering is geld dat u van de overheid kunt krijgen als u geen werk heeft en niet genoeg geld heeft om van te leven. Met dit geld kunt u dan de huur, eten en kleding betalen. In Nederland kunt u een bijstandsuitkering aanvragen bij de gemeente waar u staat ingeschreven. U moet dan wel aan bepaalde regels voldoen. Als u kunt werken, moet u op zoek naar betaald werk.

browser

browser
Als u websites bekijkt op internet, dan gebruikt u een browser. Dat is een computer-programma dat standaard op uw computer staat. Zonder browser kunt u geen websites bekijken. Chrome is een browser die veel wordt gebruikt. Andere bekende browsers zijn Edge, Mozilla Firefox en Safari. Het woord ‘browser’ komt uit het Engels. ‘Browse’ betekent ‘bladeren’, in de zin van ‘bladeren in een boek’. Elke website heeft zijn eigen adres. Dit adres staat in de adresbalk van de browser. Zo’n adres noem je een ‘URL-adres’. Twee voorbeelden van een URL-adres: https://www.overheid.nl/ en https://www.digid.nl/. Om te kunnen zoeken op internet, gebruikt u een zoekmachine, zoals Google, Bing of DuckDuckGo. Een zoekmachine is dus iets anders dan een browser. Ook zoekmachines staan meestal al op uw computer.

Zie hieronder de plaatjes die horen bij de genoemde browsers. Deze plaatjes noem je ook wel icoontjes of pictogrammen.

 

bruto

bruto
Bruto is het bedrag dat u verdient vóórdat er belasting en andere kosten vanaf gaan. Het is het totale bedrag dat uw werkgever betaalt voor uw werk, maar u krijgt dit bedrag niet helemaal op uw rekening. Na het aftrekken van belasting en premies blijft het netto bedrag over. Bruto is dus het hogere bedrag, en netto is wat u uiteindelijk op uw rekening krijgt.

burgerservicenummer (BSN)

burgerservicenummer (BSN)
Het burger-service-nummer (BSN) is uw eigen persoons-nummer voor uw contact met de overheid. Het BSN is uniek en bestaat uit 8 of 9 cijfers. Uw DigiD is gekoppeld aan uw unieke BSN. Zo weet de overheid dat u het bent als u met uw DigiD inlogt op één van websites van de overheid. Bijvoorbeeld op de website van de Belastingdienst om aangifte te doen of een toeslag aan te vragen. U krijgt een BSN als u zich inschrijft in de Basisregistratie Personen (BRP). De BRP is het Nederlands bevolkings-register. Dat is een lijst met de persoonsgegevens van alle burgers van Nederland, zoals voor- en achternaam, geboortedatum en -plaats, nationaliteit, woonadres en burgerlijke staat. De gemeenten houden deze lijst bij.

cliënt

cliënt
Een cliënt in de zorg is een persoon die hulp of begeleiding krijgt van een zorgverlener, zoals een dokter, verpleegkundige of begeleider. De cliënt heeft deze zorg nodig, omdat hij of zij ziek is, oud is of een handicap heeft. In de zorg wordt het woord ‘cliënt’ vaak gebruikt in plaats van ‘patiënt’, vooral als het gaat om langdurige begeleiding of ondersteuning.

cv

cv
Een cv is een kort document waarin iemands werkervaring, opleiding, vaardigheden en persoonlijke gegevens staan. Een cv is bedoeld om een werkgever een overzicht te geven van die persoon die bij hem of haar solliciteert. Cv staat voor ‘curriculum vitae’ en dat betekent ‘levensloop’, een beschrijving van iemands leven.

Dienst Toeslagen

Dienst Toeslagen
De Dienst Toeslagen is onderdeel van het ministerie van Financiën. Miljoenen mensen in Nederland krijgen één of meer toeslagen die helpen om de zorgverzekering, de zorg voor kinderen en de huur van de woning te betalen. U heeft recht op één of meer toeslagen als u niet te veel verdient, als uw inkomen onder een bepaalde grens blijft. En u mag niet te veel eigen geld hebben. U moet een toeslag zelf aanvragen. Dit doet u op de site toeslagen.nl. Hiervoor moet u inloggen met uw DigiD. Verandert uw inkomen? Geef dit dan meteen door aan de Dienst Toeslagen! Te veel gekregen toeslag moet u namelijk terugbetalen.

Dienst Uitvoering Onderwijs

Dienst Uitvoering Onderwijs
De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) is een organisatie van de Nederlandse overheid. DUO regelt zaken zoals studie-financiering, examens en het terugbetalen van studieschulden. Ook organiseert DUO inburgerings-examens voor nieuwe inwoners van Nederland. Meer informatie over de taken van DUO kunt u vinden op de website duo.nl. U kunt uw persoonlijke zaken regelen op de website door met uw DigiD in te loggen op de mijn-omgeving ‘Mijn Duo’.

digitaal

digitaal
Hier wordt met digitaal bedoeld ‘online’ of ‘via internet’. In het Engels betekent ‘digit’ cijfer. Op internet ‘praten’ computers met elkaar in nullen en enen.

Donorregister

Donorregister
Het Donorregister in Nederland is een officiële lijst waarin u kunt aangeven of u na uw overlijden uw organen en weefsels wilt doneren. U kunt kiezen of u wel of geen donor wilt zijn, of dat iemand anders deze keuze voor u maakt. Dit helpt artsen en uw familie. Zo weten ze wat uw wens is wanneer u komt te overlijden. U kunt de lijst op papier invullen en met de post versturen. U kunt de lijst ook via de site donorregister.nl invullen. Hiervoor moet u inloggen met uw DigiD.

downloaden

downloaden
Downloaden betekent dat u een bestand van het internet opslaat op uw computer, telefoon of tablet. Bijvoorbeeld: u kunt muziek, foto’s of documenten downloaden om ze later zonder internet te bekijken. Zo kunt u  formulieren of folders downloaden van websites van de overheid.

 

gebruikersnaam

gebruikersnaam
Een gebruikersnaam is een naam die u als gebruiker toegang tot iets geeft. Met het intypen van de gebruikersnaam en het wachtwoord dat erbij hoort, krijgt u als gebruiker toegang tot een computer, een bepaald programma of een dienst op internet. Soms krijgt u een gebruikersnaam toegewezen, soms mag u er zelf één kiezen. Een ander woord voor gebruikersnaam is ‘inlognaam’.

Het inlogscherm van MijnOverheid met een vakje voor de gebruikersnaam en een vakje voor het wachtwoord

 

gemeente

gemeente
Nederland wordt bestuurd door de overheid. De overheid bestaat uit het Rijk, de provincies en de gemeenten. Er zijn meer dan 340 gemeenten in Nederland. Een gemeente kan bestaan uit één stad of plaats, maar ook uit meerdere plaatsen of dorpen. Deze zijn dan samengevoegd tot één gemeente. Elke gemeente heeft een stadhuis en soms ook stadswinkels. Daar kunnen inwoners heen om zaken te regelen. Een gemeente voert alleen taken uit die direct van belang zijn voor haar inwoners. Zoals het huisvuil ophalen of het aanleggen van een fietspad. Ook houdt de gemeente bij wie er in de gemeente wonen. Dat gebeurt in de Basisregistratie Personen. En ze geeft officiële documenten uit, zoals een paspoort, identiteitskaart of een rijbewijs. De gemeente doet nog veel meer. Elke gemeente heeft een eigen website, met nieuws en informatie. Inwoners kunnen via deze website ook zaken regelen, zoals het maken van een afspraak voor een nieuw paspoort.

hangslotje

hangslotje
Staat er een hangslotje voor het adres van de website in de adresbalk van de browser? Dan weet u dat de verbinding tussen uw computer en de website veilig is. Er kan ook een ander plaatje of teken staan. Dit hangt af van welke browser u gebruikt als u aan het internetten bent.


Het hangslotje voor het adres van de website digid.nl, zoals het eruitziet in de browser Edge (zie pijl). In de afbeelding is op het hangslotje geklikt


In plaats van een hangslotje kan er ook een ander teken voor het webadres staan (zie pijl). Hier is een andere browser gebruikt, namelijk Chrome. In de afbeelding is op dat andere teken geklikt

Een beveiligde verbinding kunt u ook herkennen aan de letters ‘https’ in het webadres.

huurtoeslag

huurtoeslag
Als u in een huurhuis woont, kunt u misschien huurtoeslag krijgen. Huurtoeslag is een bijdrage in de huurkosten. Hoe hoog de toeslag is, hangt onder andere af van de huurprijs en uw inkomen. Om huurtoeslag te krijgen, moet u aan bepaalde eisen voldoen. U moet bijvoorbeeld minimaal 18 jaar zijn. En uw inkomen en vermogen mogen niet te hoog zijn. U moet zelf huurtoeslag aanvragen. Hiervoor heeft u uw DigiD nodig. Heeft u huurtoeslag en gaat u bijvoorbeeld meer verdienen? Dan kan dit gevolgen hebben op uw recht op huurtoeslag. Kijk voor meer informatie op de webpagina toeslagen.nl/huurtoeslag.

icoon

icoon
Een icoon is een klein symbool of plaatje op uw computer, telefoon of tablet. Als u erop klikt, opent een programma of een app. Een icoon wordt ook wel logo of pictogram genoemd.

iDEAL

iDEAL
iDEAL is een manier om veilig en snel online te betalen in Nederland. Met iDEAL kunt u direct geld overmaken via de app of website van uw eigen bank. Veel webshops en bedrijven gebruiken iDEAL als betaalmethode. Ook de Nederlandse overheid maakt gebruik van iDEAL. Om te kunnen betalen moet u op het logo van iDEAL klikken.

identiteit

identiteit
Identiteit is wie u bent als persoon. Uw identiteit wordt bepaald door zaken die u uniek maken, zoals hoe u eruit ziet, hoe u spreekt en wat uw meningen zijn. Uw identiteit bepaalt hoe u uzelf en de wereld om u heen ziet. Daarnaast heeft identiteit ook een officiële kant. Uw officiële identiteit verwijst naar de officiële gegevens die bij u horen, zoals uw naam, geboortedatum, nationaliteit, en burgerservicenummer (BSN). Bij deze officiële identiteit horen ook documenten zoals een paspoort of identiteitskaart. Deze gegevens en documenten worden door overheden en organisaties gebruikt om u officieel te herkennen en te registreren. Registreren betekent: uw persoonlijke gegevens toevoegen aan een officiële lijst met namen. Zo’n lijst heet een register.

Immigratie- en Naturalisatiedienst

Immigratie- en Naturalisatiedienst
De Immigratie- en Naturalisatiedienst wordt afgekort als IND. De IND is een organisatie van de Nederlandse overheid. U krijgt met de IND te maken als u in Nederland wilt wonen, studeren, werken of Nederlander wilt worden. De IND beslist of u in Nederland mag blijven. Kijk op de site ind.nl als u hier meer over wilt weten.

inkomstenbelasting

inkomstenbelasting
Inkomsten-belasting is een belasting die u betaalt over het geld dat u verdient. Dit inkomen kan afkomstig zijn uit werk, zoals uw salaris, of uit andere bronnen, zoals de winst die u maakt met uw eigen bedrijf. In Nederland is iedereen die een inkomen heeft verplicht om een deel van dat inkomen aan de overheid te betalen in de vorm van inkomsten-belasting. De overheid gebruikt dit geld om allerlei zaken te bekostigen, zoals scholen, ziekenhuizen, wegen en andere openbare diensten. Hoeveel inkomsten-belasting u moet betalen, hangt af van hoeveel u verdient. Hoe meer u verdient, hoe meer inkomsten-belasting u betaalt.

inloggen

inloggen
U logt in als u zich aanmeldt op een computer of bij een website om toegang te krijgen. Om te kunnen inloggen heeft u meestal een gebruikersnaam en wachtwoord nodig. De combinatie van een gebruikersnaam en wachtwoord wordt ook wel ‘account’ of ‘inlog-account’ genoemd. Nadat u bent ingelogd bij een website, komt u op dat deel van de site, dat alleen voor u toegankelijk is en waar persoonlijke informatie over u staat. We noemen dit een ‘mijn-omgeving’. Daarom is het belangrijk dat u uw gebruikersnaam en wachtwoord niet met anderen deelt. Anders kunnen zij hier ook mee inloggen en zo bij uw persoonlijke informatie komen. En als ze kwaad willen, kunnen ze dan iets veranderen in het voordeel van zichzelf en in het nadeel van u.

inlogscherm

inlogscherm
Het inlogscherm is het scherm dat u op uw computer krijgt, als u wilt inloggen. Om bij het inlogscherm te komen, moet u bij websites meestal op een knop of link rechtsboven in het scherm klikken, zoals ‘Inloggen’ of ‘Mijn Belastingdienst’. Op het inlogscherm kunt u vaak kiezen hoe u wilt inloggen. Bij websites van de overheid logt u in met de DigiD app of met sms-controle. Kiest u met sms-controle dan krijgt u een scherm waar u uw DigiD-gebruikersnaam en DigiD-wachtwoord kunt intypen.

Inlogscherm van de Belastingdienst

internetbankieren

internet-bankieren
Als u uw bankzaken regelt via internet, dan bent u aan het internet-bankieren. U kunt internet-bankieren op uw computer, uw tablet of uw smartphone. Om te kunnen internet-bankieren, heeft u een gebruikersnaam en wachtwoord nodig. Hiermee logt u in op de website van uw bank. Zo komt u bij uw bankrekening. Eenmaal ingelogd, kunt u meteen zien hoeveel geld u op uw rekening heeft staan. Ook kunt u er rekeningen betalen of geld overmaken naar uw spaarrekening. Internet-bankieren vraagt u aan bij uw bank. Hiervoor moet u naar een kantoor van uw bank in de buurt en moet u uw bankpas meenemen en een identiteitsbewijs, zoals uw paspoort, ID-kaart of rijbewijs. Na de aanvraag krijgt u de gebruikersnaam en wachtwoord per post thuisgestuurd. Als u internet-bankiert met uw tablet of smartphone, moet u de bank-app van uw bank installeren. Hiervoor heeft u ook de gebruikersnaam en het wachtwoord nodig.

kinderbijslag

kinderbijslag
Kinderbijslag is een bijdrage in de kosten voor de verzorging van kinderen tot 18 jaar. Het is bedoeld om bijvoorbeeld kleding, schoolspullen of andere kosten voor uw kind te betalen. De betaling is één keer in de drie maanden. Heeft u een kind jonger dan 18 jaar? Dan kunt u kinderbijslag krijgen als u in Nederland woont of werkt. De kinderbijslag stopt vanzelf als uw kind 18 jaar wordt. Soms stopt de kinderbijslag eerder. Bijvoorbeeld als uw kind niet meer naar school gaat.

locatie

locatie
Locatie betekent ‘plaats’ of ‘plek’. Het is bijvoorbeeld de plaats of plek waar een kantoor staat waar u heen moet om iets te regelen.

loket

loket
Een loket is een plek waar u terecht kunt voor informatie, hulp of het regelen van zaken. Dit kan een balie zijn in een gebouw, zoals bij de gemeente, of een digitale plek op een website waar u zaken online kunt regelen.

machtigen

machtigen
Als u sommige zaken met de overheid liever door iemand anders wilt laten doen, kunt u hem of haar machtigen. Deze persoon wordt ‘de gemachtigde’ genoemd. Bij DigiD Machtigen geeft u toestemming aan de ander om uw zaken te regelen. Hierbij heeft de ander uw DigiD niet nodig. Dit machtigen regelt u via de website machtigen.digid.nl. De gemachtigde logt in met zijn of haar eigen DigiD om de zaken digitaal voor u te regelen, bijvoorbeeld bij de Belastingdienst. De gemachtigde maakt dus geen gebruik van uw DigiD-gegevens. Daarmee beschermt u dus uw privacy. Uw DigiD is privé!

mijn-omgeving

mijn-omgeving
Een mijn-omgeving is een apart gedeelte op de website van een organisatie, waar u alleen kunt komen door in te loggen. Bij overheids-organisaties logt u in met uw DigiD. In een mijn-omgeving staan pagina’s met uw persoonlijke gegevens. U kunt deze gegevens bekijken en aanpassen. In een mijn-omgeving heeft u ook contact met de organisatie. U kunt er berichten versturen en ontvangen. Neem Mijn Belastingdienst. Daar kunt u  uw belastingaangifte invullen en uw eerdere aangiftes bekijken. Elke mijn-omgeving is bedoeld om het u makkelijker te maken. U regelt er belangrijke zaken, zonder dat u daarvoor naar een kantoor hoeft. Het is veilig omdat alleen u toegang heeft tot uw gegevens.

De startpagina van de mijn-omgeving bij de Belastingdienst

oefenomgeving

oefenomgeving
Hier wordt met een oefen-omgeving een website bedoeld, waar u iets kunt oefenen, zodat u er handig in wordt. Fouten maken in een oefen-omgeving is niet erg. Het heeft geen gevolgen, u leert er juist van. Stichting Digisterker heeft twee oefen-omgevingen. De eerste oefenomgeving is de site oefenenmetdigid.nl. Hier kunt u oefenen met het aanvragen, activeren en gebruiken van DigiD. Dan weet u wat u moet doen als u echt een DigiD gaat aanvragen en gebruiken. De tweede oefen-omgeving is de site https://oefenenmetdigid.nl/app. Hier maakt u kennis met de DigiD app en oefent u hoe u de app op uw telefoon installeert. Ook oefent u hoe u de app activeert en gebruikt. Zo weet u precies wat u moet doen als u de app echt op uw telefoon zet en gaat gebruiken.

opslaan

opslaan
Opslaan betekent dat u een bestand, zoals een document of foto, bewaart op uw computer, tablet of telefoon. Als u iets opslaat, kunt u het later weer openen en terugvinden.

overheid

overheid
De Nederlandse overheid is de hoogste macht van het land. Bij de overheid werken tien-duizenden ambtenaren. Sommigen bereiden beleid en wetten voor. Anderen voeren het beleid uit of houden in de gaten of iedereen zich aan de wet houdt. Meer dan 1600 organisaties maken deel uit van de overheid. Daar horen de 12 ministeries bij, de 12 provincies en de 342 gemeenten. De overheid zorgt ervoor dat alles zo goed mogelijk verloopt in Nederland. Dat bijvoorbeeld de wegen goed onderhouden worden, iedereen naar de dokter kan en elk kind onderwijs krijgt. De Nederlandse burger moet voor bepaalde diensten bij de overheid zijn, zoals een nieuw paspoort, teruggave van te veel betaalde belasting of huurtoeslag. Tegenwoordig regelt hij of zij dit meestal via internet. Meer informatie over de overheid vindt u op de site overheid.nl.

PDF

PDF
PDF betekent Portable Document Format. Een PDF-bestand ziet er altijd hetzelfde uit. Het maakt niet uit of u de PDF op een laptop, tablet of telefoon opent. Dit is bijvoorbeeld bij een Word-document niet het geval. Vaak wordt PDF gebruikt voor belangrijke documenten, zoals facturen, formulieren en e-books.

pensioen

pensioen
Pensioen in Nederland is het inkomen dat u ontvangt als u een bepaalde leeftijd heeft bereikt en kunt stoppen met werken. Het kan uit drie onderdelen bestaan: de AOW van de overheid, pensioen via uw werkgever en pensioen dat u zelf opbouwt bij een bank of verzekeraar. De AOW is een basis-pensioen dat u automatisch opbouwt als u in Nederland woont of werkt. Het wordt uitgekeerd vanaf uw AOW-leeftijd. Het pensioen via uw werkgever wordt meestal voor een deel door uw werkgever betaald en voor een deel door uzelf. Als u eigen baas bent, kunt u pensioen opbouwen bij een bank of verzekeraar. Daarmee kunt u dan uw AOW aanvullen. Op de site mijnpensioenoverzicht.nl kunt u uw verwachte pensioen bekijken. Hiervoor moet u inloggen met uw DigiD.

persoonlijke gegevens

persoonlijke gegevens
Persoonlijke gegevens zijn gegevens die iets over u zeggen en waarmee anderen u kunnen herkennen. Dit kan uw naam, adres, geboortedatum, telefoonnummer, e-mailadres of burgerservicenummer (BSN) zijn. Het zijn gegevens die vaak nodig zijn voor officiële zaken, zoals bij een bank, de dokter of de overheid. Persoonlijke gegevens zijn belangrijk en moeten veilig worden bewaard om uw privacy te beschermen. Met ‘persoonsgegevens’ wordt hetzelfde bedoeld als met ‘persoonlijke gegevens’.

persoonsgebonden budget (PGB)

Persoonsgebonden Budget (PGB)
Een Persoons-gebonden Budget (PGB) is een bedrag dat u van de overheid kunt krijgen om zelf zorg, hulp of ondersteuning te regelen. Dit budget is bedoeld voor mensen die bijvoorbeeld extra zorg nodig hebben omdat ze een ziekte of handicap hebben. Of omdat ze oud zijn en niet alles meer zelf kunnen. Met een PGB kunt u zelf kiezen wie u gaat helpen. U kunt zorg inkopen bij een zorgverlener. U kunt ook iemand uit uw eigen omgeving betalen om u te helpen. Het idee is dat u zo meer controle heeft over de zorg die u krijgt, zodat deze precies aansluit bij wat u nodig heeft. U krijgt het geld uit uw budget niet op uw eigen rekening. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) zorgt ervoor dat de zorgverlener of de hulp worden betaald uit uw PGB. Het kan ook zo zijn dat uw zorgverzekeraar dit regelt.

Play Store

Play Store
De Play Store is de online winkel van Google waar u apps kunt vinden die u op uw Android-telefoon of Android-tablet kunt zetten. Bekende merken die gebruik maken van Android zijn Samsung, Sony en LG. Voor sommige apps moet u betalen, andere zijn gratis. De gratis DigiD app vindt u ook in de Play Store. De Play Store staat standaard al op uw Android-apparaat. De Play Store wordt ook wel Google Play genoemd. De Play Store opent u door op het plaatje Play Store te tikken op uw telefoon of tablet.  Dat plaatje, ook wel icoontje of pictogram genoemd, ziet er zo uit:

Heeft u een telefoon of tablet van Apple, dus een iPhone of iPad? Daar heet de Play Store de App Store.

privacy

privacy
Privacy betekent hier dat uw persoonlijke gegevens, zoals uw naam, adres of foto’s, privé blijven en niet zomaar door anderen worden gezien of gebruikt. Op internet is privacy belangrijk, omdat organisaties van de overheid, winkels en andere bedrijven soms gegevens van u nodig hebben om u te kunnen helpen. Goede privacy betekent dat u zelf controle heeft over welke gegevens u deelt en met wie. Goede privacy betekent ook dat u persoonlijke gegevens goed zijn beschermd.

QR-code

QR-code
Een QR-code is een vierkant plaatje met zwarte en witte blokjes dat u kunt scannen met uw mobiele telefoon. Als u de code scant, verschijnt er een link op uw telefoon-scherm. Door op die link te klikken, komt u op een website of krijgt u informatie te zien. Het is een snelle en makkelijke manier om iets te openen zonder te typen. U scant de QR-code met de camera van uw telefoon.

De QR-code die hoort bij deze begrippenlijst

 

regelgeving

regelgeving
Regelgeving zijn de regels die de overheid maakt om ervoor te zorgen dat iedereen zich aan bepaalde afspraken houdt. Deze regels bepalen wat wel en niet mag in verschillende situaties. Er zijn bijvoorbeeld regels over hoe snel je mag rijden op de weg, hoe je belasting moet betalen, of hoe bedrijven met hun werknemers moeten omgaan. Regelgeving helpt om orde te houden in de samenleving en ervoor te zorgen dat alles eerlijk en veilig verloopt.

register

register
Een register bij de overheid is een officiële lijst met gegevens van mensen, bedrijven of andere zaken. In een register staan bijvoorbeeld namen, adressen of geboortedata. De overheid gebruikt deze informatie om alles goed te kunnen regelen, om de burger goed van dienst te kunnen zijn. Een bekend voorbeeld is de Basisregistratie Personen (BRP), waarin gegevens van alle inwoners van Nederland staan.

Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW)

Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW)
De Nederlandse Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW) houdt zich bezig met alles rondom voertuigen, zoals auto’s, motoren en vrachtwagens. De RDW registreert wie de eigenaar is van een voertuig en zorgt voor de kentekens. Registeren betekent bijhouden in een lijst. Ook houdt de RDW bij of een voertuig is verzekerd en de wegen-belasting is betaald. En de RDW controleert via de apk-keuring of voertuigen veilig zijn en aan de regels voldoen. Bent u geslaagd voor uw rij-examen? Dan zorgt de RDW ook voor een rijbewijs met uw naam erop. Dit rijbewijs kunt u dan aanvragen bij uw gemeente.

sms

sms
SMS staat voor Short Messaging Service. Dit is Engels en betekent ‘Korte Berichten Service’. Een sms is een tekst-bericht dat u verstuurt van uw mobiele telefoon naar een andere mobiele telefoon (kan ook met een tablet). Hiervoor gebruikt u de app ‘Berichten’. Meestal staat deze app al standaard op uw telefoon. Een sms-bericht typ je met de toetsen van de mobiele telefoon. Ook organisaties van de overheid kunnen u ‘een sms’je’ sturen.

Het plaatje dat bij de app ‘Berichten’ hoort kan er verschillend uitzien. Zo’n plaatje wordt trouwens een icoontje of pictogram genoemd. Op de iPhone ziet het plaatje er zo uit:

Op een Samsung-telefoon ziet het plaatje er zo uit:

sociale verzekering

sociale verzekering
Een sociale verzekering is een verzekering van de overheid die mensen helpt door geld uit te keren in bepaalde situaties. Zoals bij pensioen of ziekte, of als u even zonder werk zit. Dit geld komt van premies. Deze premies worden elke maand van uw loon of uitkering ingehouden. Zo zorgen we er met zijn allen voor dat in Nederland iedere volwassen inwoner altijd een inkomen heeft. Voorbeelden van sociale verzekeringen zijn de AOW-uitkering, de WIA-uitkering en de WW-uitkering. U krijgt een AOW-uitkering als u de leeftijd heeft bereikt dat u met pensioen mag. U krijgt een WIA-uitkering als u door ziekte niet meer of nog maar een beetje kunt werken. U krijgt een WW-uitkering als u uw baan bent kwijtgeraakt.

Sociale Verzekeringsbank (SVB)

Sociale Verzekeringsbank  (SVB)
Heeft u recht op een uitkering op basis van een sociale verzekering? Dan zorgt de Sociale Verzekeringsbank (SVB) ervoor dat u dit geld op uw bankrekening krijgt. De SVB doet dit in opdracht van enkele ministeries van de overheid. Sociale verzekeringen zijn bijvoorbeeld de AOW en de kinderbijslag. Woont u in Nederland en heeft u de leeftijd bereikt om met pensioen te gaan? Dan heeft u volgens de Algemene Ouderdomswet (AOW) recht op een pensioen van de overheid. Deze AOW-uitkering ontvangt u dan elke maand van de SVB. Woont u in Nederland en heeft u kinderen jonger dan achttien jaar? Dan heeft u recht op kinderbijslag. Dat is een bijdrage van de overheid in de kosten van uw kind of kinderen. De SVB maakt deze kinderbijslag om de drie maanden over op uw bankrekening. En de SVB doet nog meer. Informatie hierover vindt u op de site svb.nl.

termijn

termijn
Een termijn is een bepaalde periode of tijd waarbinnen iets moet gebeuren. Bijvoorbeeld, als u een rekening krijgt, moet u die binnen 30 dagen betalen. Die 30 dagen zijn dan de termijn. Het kan ook betekenen dat iets steeds op een vast moment gebeurt, zoals elke maand een bedrag betalen in termijnen.

toeslag

toeslag
Als u niet te veel verdient en niet te veel eigen geld heeft, heeft u misschien recht op een toeslag. Dit is een bedrag dat de Dienst Toeslagen elke maand aan u overmaakt. Er zijn verschillende toeslagen. Zo is er zorgtoeslag. Dit bedrag gebruikt u om een deel van uw zorgverzekering te betalen. Er is ook huurtoeslag. Dit bedrag gebruikt u om een deel van de huur van uw woning te betalen. En als u kinderen heeft, heeft u misschien recht op de kinderopvang-toeslag. Een toeslag vraagt u zelf aan bij de website van de Dienst Toeslagen: toeslagen.nl. Hiervoor moet u inloggen met uw DigiD. Verandert uw inkomen? Geef dit dan meteen door aan de Dienst Toeslagen! Te veel gekregen toeslag moet u namelijk terugbetalen.

twee-staps-verificatie

twee-staps-verificatie
Bij twee-staps-verificatie logt u in in twee stappen. Dit is veiliger dan inloggen in één stap. Als u inlogt in één stap, dan logt u alleen in met een gebruikersnaam en wachtwoord. Als u inlogt bij een website van de overheid, gaat dat tegenwoordig altijd in twee stappen. Eerst logt u in met uw DigiD-gebruikersnaam en DigiD-wachtwoord. Dan stuurt de overheids-organisatie waarbij u inlogt een sms-code naar uw telefoon. Deze code, die bestaat uit zes cijfers, moet u dan ook invullen op het inlogscherm. Pas dan bent u ingelogd en kunt u bij uw persoonlijke gegevens. Heeft een oplichter uw DigiD-gebruikersnaam en DigiD-wachtwoord? En wil hij hiermee inloggen op een website van de overheid om zaken voor zichzelf te regelen? Dan moet hij naast uw DigiD dus ook uw telefoon in zijn bezit hebben. Anders lukt het niet. Hij moet dus twee dingen van u gestolen hebben. Als u inlogt met de DigiD app, heeft u ook uw telefoon nodig. In twee stappen inloggen wordt ook wel ‘twee-staps-authenticatie’ genoemd. En in plaats van ‘twee-staps-…’ wordt ook wel ‘twee-factor-…’ gebruikt: ‘twee-factor-verificatie’ of ‘twee-factor-authenticatie’. Verificatie betekent ‘controleren op waarheid’. Authenticatie betekent ‘controleren op echtheid’.

uittreksel

uittreksel
Uittreksel betekent ‘samenvatting’ of ‘overzicht’. Bij uw gemeente kunt u een uittreksel aanvragen uit de Basisregistratie Personen, het bevolkings-register. Het uittreksel is een officieel document. In het document staan persoonsgegevens van u, waaronder uw voornaam en achternaam en adres. U kunt het uittreksel bijvoorbeeld nodig hebben als u zich wilt inschrijven bij een opleiding. Of bij een woningbouw-vereniging, om een woning te kunnen huren. Er zijn verschillende uittreksels, met verschillende inhoud. Zo staat er in het uittreksel voor de woningbouw-vereniging andere persoonlijke gegevens dan in het uittreksel dat u nodig heeft voor een studie. U moet voor een uittreksel betalen.

uploaden

uploaden
Uploaden betekent dat u een bestand vanaf uw computer, telefoon of tablet op het internet zet. Bijvoorbeeld: u kunt een foto of document uploaden naar een website. Zo moet u soms een document uploaden naar de website van een overheids-organisatie.

UWV

UWV
Het UWV is een organisatie van de Nederlandse overheid. U krijgt met het UWV te maken als u bijvoorbeeld werkloos wordt en recht heeft op een WW-uitkering. Kijk op de site uwv.nl als u wilt weten wat het UWV nog meer doet. Het UWV is een afkorting van Uitvoeringsinstituut Werknemers-Verzekeringen.

Veelgestelde vragen

Veelgestelde vragen
‘Veelgestelde vragen’ is een lijst met vragen en antwoorden over een onderwerp. In de lijst staan de vragen die mensen vaak stellen, bijvoorbeeld over een product, dienst of website. Bij elke vraag staat een kort antwoord. Een pagina met veelgestelde vragen helpt u om snel een antwoord te vinden op de meeste van uw vragen. Veel websites hebben een aparte webpagina voor veelgestelde vragen. ‘Veelgestelde vragen’ wordt ook wel ‘Frequently Asked Questions’ genoemd, vaak afgekort als FAQ.

veilig

veilig
Met veilig kan worden bedoeld dat uw persoonlijke gegevens en berichten op internet goed worden afgeschermd, zodat anderen ze niet kunnen zien of lezen. Deze gegevens staan dan in een mijn-omgeving. Met veilig kan ook een veilige internet-verbinding worden bedoeld. Dit betekent dat mensen die kwaad willen niet op die verbinding kunnen inbreken en zo kunnen meekijken.

wachtwoord

wachtwoord
Als u bijvoorbeeld op internet iets wilt regelen, moet u inloggen. Dan typt u uw gebruikersnaam en wachtwoord in op het inlogscherm. Het wachtwoord kiest u altijd zelf. Dit doet u als u zich de eerste keer aanmeldt bij bijvoorbeeld de website waar u iets wilt regelen. Het is belangrijk dat u een wachtwoord kiest dat niet makkelijk te raden is, maar dat u wel goed kunt onthouden. Een goed wachtwoord bestaat uit een combinatie van letters, cijfers en leestekens. Zowel uw gebruikersnaam als het wachtwoord moeten juist worden ingetypt. Maakt u een fout, dan lukt het inloggen niet. Met een wachtwoord wordt uw persoonlijke gegevens beschermd. Geef uw wachtwoord dan ook nooit aan iemand anders!

Het inlogscherm van MijnOverheid met een vakje voor de gebruikersnaam en een vakje voor het wachtwoord

website

website
De meeste bedrijven en organisaties hebben een eigen plek op het internet. Zo’n plek noem je een website. Zo heeft de Belastingdienst een eigen website en de gemeente waar u woont ook. Maar ook winkels hebben een eigen website, waar u spullen kunt kopen. Een website bestaat uit meerdere pagina’s: een startpagina of homepage met een menu met links. Op deze links kunt klikken. Zo komt u op de andere webpagina’s die bij de website horen. Op een website vindt u informatie over de organisatie of het bedrijf. Biedt het bedrijf of de organisatie diensten of producten aan? Dan kunt u ook op de website inloggen. Elke website heeft zijn eigen adres. Dit web-adres staat in de adresbalk van de browser.

WW-uitkering

WW-uitkering
Als u geheel of gedeeltelijk werkloos wordt, kunt u een Werkloosheidsuitkering (WW-uitkering) aanvragen. De WW is een tijdelijke uitkering om het verlies aan inkomen tussen twee banen op te vangen.

zoekbalk

zoekbalk
Een zoekbalk is een vakje op een website of in een app waar u iets kunt intypen om informatie te zoeken. Als u bijvoorbeeld iets met Google wilt zoeken, ziet u in het midden van de pagina een lang horizontaal vak. Daar kunt u woorden of zinnen typen van wat u zoekt. Drukt u daarna op Enter, dan krijgt u de zoekresultaten te zien. De zoekbalk helpt u dus om snel iets te vinden op internet, zoals een website, een antwoord op een vraag, een foto. De zoekbalk wordt ook wel ‘zoekvenster’ of ‘zoekvakje’ genoemd en is vaak te herkennen aan een loepje.

De zoekbalk met loepje van de zoekmachine Google

zoekmachine

zoekmachine
Een zoekmachine is een programma waarmee u informatie op het internet kunt vinden. Wanneer u iets zoekt, kunt u dat intypen in de zoekbalk of zoekvenster van een zoekmachine. U kunt een vraag intypen, maar ook één of meer woorden. De zoekmachine doorzoekt dan heel snel het internet en toont u een lijst met resultaten die passen bij wat u heeft ingetypt. De bekendste zoekmachine is Google, maar er zijn ook andere zoekmachines zoals Bing en Yahoo. De woorden waarmee u zoekt worden ook wel ‘zoekwoorden’ of ‘zoektermen’ genoemd. De resultaten die de zoekmachine laat zien, worden ook wel ‘zoekresultaten’ genoemd. Een zoekmachine is niet hetzelfde als een browser. Een browser zorgt ervoor dat u een website kunt bekijken, een zoekmachine zorgt ervoor dat u een website kunt vinden.

zorgpolis

zorgpolis
Een zorgpolis is het contract dat u krijgt van uw zorgverzekeraar. Hierin staat welke zorg en behandelingen worden vergoed door uw zorgverzekering, zoals de huisarts, medicijnen of het ziekenhuis. De zorgpolis laat ook zien hoeveel premie (geld) u elke maand moet betalen voor uw zorgverzekering. Met de zorgpolis weet u precies waarvoor u bent verzekerd en wat u zelf moet betalen.

zorgtoeslag

zorgtoeslag
Iedereen die in Nederland woont of werkt is verplicht om een zorgverzekering te hebben. Een zorgverzekering is niet goedkoop. Daarom is er zorgtoeslag. Dit is een bijdrage van de overheid om een deel van de kosten te betalen. Om zorgtoeslag te krijgen moet u aan een aantal eisen voldoen. Zo moet u 18 jaar of ouder zijn, een Nederlandse zorgverzekering hebben en niet te veel verdienen. Ook mag u niet te veel spaargeld hebben. En het maakt ook uit of u alleen woont of samen met een partner. Hoeveel u mag verdienen of aan eigen geld mag hebben, verandert elk jaar. U moet zelf zorgtoeslag aanvragen. Hiervoor heeft u uw DigiD nodig. Kijk voor meer informatie op de webpagina toeslagen.nl/zorgtoeslag.

zorgverzekering

zorgverzekering
Een zorgverzekering in Nederland is een verplichte verzekering die ervoor zorgt dat u toegang heeft tot medische zorg wanneer u die nodig heeft. Elke inwoner van Nederland moet een basis-zorgverzekering hebben. Deze verzekering dekt de belangrijkste zorgkosten, zoals een bezoek aan de huisarts, behandelingen in het ziekenhuis en medicijnen. U sluit een zorgverzekering af bij een zorgverzekeraar. Voor deze verzekering betaalt u elke maand een premie. Daarnaast is er een eigen risico. Dit betekent dat u een deel van de zorgkosten eerst zelf moet betalen voordat de verzekeraar begint met vergoeden. Naast de verplichte basisverzekering kunt u ook een aanvullende verzekering afsluiten voor extra zorg, zoals behandelingen door de tandarts of fysiotherapie. U kunt elk jaar aan het einde van het jaar wisselen van zorgverzekeraar als u dat wilt.